Od Queen do lasów Madagaskaru: co łączy indrisy z ludzką muzyką?

Indris Źródło: Wikimedia Commons / Erik Patel Indris krótkoogonowy (Indri indri), endemiczny naczelny z Madagaskaru, jest nie tylko symbolem zagrożonych gatunków, ale również fascynującym przykładem zdolności muzycznych w świecie zwierząt.

Odkrycia naukowców wskazują, że indrisy mogą być jedynymi ssakami – poza człowiekiem – które posiadają poczucie rytmu. Ich wokalizacje są nie tylko piękne i intrygujące, ale także pełnią kluczowe funkcje społeczne i ochronne.

Rytmiczne „piosenki” indrisów. Nie tylko We will rock you

Indrisy żyją w niewielkich grupach rodzinnych, poruszając się po gęstwinach lasów deszczowych Madagaskaru. Ich głosy są głośne, melodyjne i przypominają pieśni chóralne. Naukowcy z serwisu Mongabay porównali jeden z rytmów indrisów do początku słynnego utworu „We Will Rock You” zespołu Queen, który opiera się na charakterystycznym rytmie klaskania i tupania.

Rytmiczne wokalizacje tych naczelnych mają jednak znaczenie znacznie wykraczające poza estetykę. Służą między innymi:

• Komunikacji w grupie – informują członków rodziny o lokalizacji w gęstwinie.
• Ostrzeganiu przed drapieżnikami – rytmiczne „śpiewy” mogą odstraszać wrogów lub alarmować inne indrisy.

Obserwacje tych zachowań przez 15 lat pozwoliły naukowcom, w tym dr Chiarze De Gregorio z Uniwersytetu Warwick, wysunąć wnioski dotyczące ewolucji rytmu muzycznego. Według badaczki pieśni indrisów rzucają światło na ewolucję ludzkiej zdolności do tworzenia rytmów, co mogło rozwinąć się jako forma sygnałów ostrzegawczych w prymitywnych społeczeństwach.

Biologia i zwyczaje indrisów

Indrisy są aktywne w ciągu dnia i prowadzą nadrzewny tryb życia. Ich dieta składa się głównie z owoców, liści i kwiatów. Poza śpiewem komunikują się także za pomocą zapachów, które wydzielają dzięki gruczołom zapachowym. Co ciekawe, ich pieśni potrafią rozbrzmiewać na odległość nawet do 3 kilometrów, co czyni je jednym z najbardziej rozpoznawalnych dźwięków w lasach Madagaskaru.

Madagaskar: kryzys ekologiczny a los indrisów

Mimo swoich wyjątkowych zdolności i ogromnej wartości naukowej indrisy są gatunkiem krytycznie zagrożonym wyginięciem. Według Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) ich populacja maleje z powodu wycinki lasów, rozwoju rolnictwa oraz polowań.

Madagaskar, będący domem dla 90% wszystkich gatunków lemurów, w tym indrisów, stracił już około 44% swoich pierwotnych lasów deszczowych. Nawet na terenach objętych ochroną działalność człowieka prowadzi do degradacji siedlisk. Dr Chiara De Gregorio w wywiadzie dla „Annals of the New York Academy of Sciences” podkreśliła:

„Sami jesteśmy zwierzętami i żyjemy w świecie, którego ochronę należy traktować priorytetowo”.