Kary za Izbę Dyscyplinarną. KE potrąciła Polsce 60 mln euro

Komisja Europejska potrąciła 30 stycznia Polsce 60 mln euro z należnych jej środków w związku z niewykonaniem orzeczenia w sprawie Izby Dyscyplinarnej – ustaliła w KE dziennikarka RMF FM Katarzyna Szymańska-Borginon. W sumie od 3 listopada, gdy KE zaczęła naliczać 1 mln dziennie kary za niewykonanie orzeczenia, odebrano Polsce 360 mln euro. Jednak na liczniku kar jest o wiele więcej, każdego dnia KE nalicza kolejny milion euro.

Służby prasowe Komisji Europejskiej potwierdziły w przekazanym RMF FM oświadczeniu: “KE rozliczyła dzisiaj dziewiątą i dziesiątą transzę”.

Tym razem chodzi o okres od 30 sierpnia do 30 września zeszłego roku (32 mln euro) i okres od 1 do 28 października (28 mln euro). W sumie – 60 mln euro.

Polska nie płaci kar, więc Bruksela potrąca je regularnie z należnych nam funduszy. Nie tracą na tym bezpośredni beneficjanci, ale budżet państwa. “Nie ma więc znaczenia ani data, ani fundusz, z jakiego zostały potrącone pieniądze” – twierdzi jeden z urzędników KE – gdyż pieniądze beneficjenci już otrzymali. Potrącenie dotyczy refundacji, o jaką zwraca się do KE budżet państwa”.

Spór o Izbę Dyscyplinarną

W połowie lipca 2021 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) ogłosił, że system odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów w Polsce nie jest zgodny z prawem Unii. Było to orzeczenie w sprawie skargi Komisji Europejskiej dotyczącej wprowadzonego w Polsce nowego modelu odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów.

TSUE zobowiązał też Polskę do zawieszenia stosowania przepisów dotyczących w szczególności uprawnień Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego, która rozpoczęła działalność na mocy zmian w ustawie o SN z 2017 r.

Trybunał Konstytucyjny orzekł z kolei, że przepis Traktatu o UE, na podstawie którego TSUE zobowiązuje państwa członkowie do stosowania środków tymczasowych w sprawie sądownictwa, jest niezgodny z konstytucją.

15 lipca 2022 roku w życie weszła ustawa powołująca Izbę Odpowiedzialności Zawodowej w miejsce Izby Dyscyplinarnej. To jednak nie rozwiązało problemu. KE uważa, że nowa ustawa nie spełnia wszystkich wymogów orzeczenia np. nie likwiduje skutków decyzji tej izby. I odsyła polskie władze do TSUE – kompetentnego organu w tej sprawie.

W parlamencie trwają prace nad nowelizacją ustawy o Sądzie Najwyższym. Dzisiaj zajmie się nią Senat. Komisje zarekomendowały przyjęcie do noweli kilkunastu poprawek, które zakładają likwidację Izby Odpowiedzialności Zawodowej SN i przeniesienie rozpatrywania spraw dyscyplinarnych do Izby Karnej.

Minister ds. europejskiej Szymon Szynkowski vel Sek zabiega w KE – na razie bezskutecznie – o zaprzestanie naliczania tych kar.