Trzmiele budzą się zimą. Bez nich nie przeżyjemy

Trzmiel Źródło: Shutterstock Przyrodnicy z organizacji Buglife zaobserwowali nietypowe zjawisko. W ostatnich tygodniach wzrosła aktywność trzmieli w środku zimy na terenie Szkocji, w Aberdeen oraz regionie Highlands.

Zwykle owady te hibernują od późnej jesieni do wiosny, jednak łagodna zima spowodowała ich przedwczesne przebudzenie. Paul Hetherington z Buglife zauważył, że obecność aktywnych robotnic sugeruje, iż nie tylko królowe obudziły się z hibernacji, ale również rozpoczęły budowę nowych gniazd. Niestety, brak kwitnących roślin oraz możliwość nawrotu niskich temperatur stwarzają ryzyko dla przetrwania tych kolonii.

Kluczowa rola trzmieli w ekosystemie

Trzmiele, podobnie jak pszczoły, odgrywają fundamentalną rolę w zapylaniu roślin. Szacuje się, że około 77% gatunków roślin stanowiących podstawę produkcji spożywczej pochodzenia roślinnego jest zapylanych przez te owady. Bez ich udziału uprawy takie jak fasola, bób, jabłka, maliny, truskawki, papryka, pomidory czy ogórki byłyby zagrożone.

Raporty wskazują, że w Europie 84% z 264 gatunków roślin uprawnych wymaga zapylania przez owady, z czego 90% jest zapylanych głównie przez pszczoły i trzmiele. Ich wyginięcie mogłoby mieć katastrofalne skutki dla ludzkości.

Adaptacyjne zdolności trzmieli: nadzieja w obliczu zagrożeń

Mimo licznych zagrożeń trzmiele wykazują niezwykłe zdolności adaptacyjne. Badania przeprowadzone przez dr Sabrinę Rondeau z Uniwersytetu Guelph w Kanadzie wykazały, że królowe trzmiela wschodniego (Bombus impatiens) potrafią przetrwać całkowite zanurzenie w wodzie przez okres do siedmiu dni.

W eksperymencie 81% zanurzonych królowych przeżyło pełny tydzień. Ta zdolność może pomóc trzmielom przetrwać powodzie związane ze zmianami klimatycznymi.

Wyzwania dla populacji trzmieli

Niestety, mimo tych zdolności, populacje trzmieli na całym świecie maleją. Głównymi przyczynami są:

• Zmiany klimatyczne: Nieregularne warunki pogodowe wpływają na cykl życiowy trzmieli, prowadząc do przedwczesnej aktywności lub trudności w znalezieniu pożywienia.
• Utrata siedlisk: Intensyfikacja rolnictwa i urbanizacja prowadzą do zaniku naturalnych siedlisk trzmieli.
• Pestycydy: Stosowanie środków ochrony roślin, zwłaszcza neonikotynoidów, negatywnie wpływa na zdrowie i liczebność trzmieli.

Jak możemy pomóc trzmielom?

Ochrona trzmieli wymaga skoordynowanych działań, takich jak:

• Tworzenie przyjaznych siedlisk: Sadzenie rodzimych roślin kwitnących w ogrodach, parkach i na balkonach dostarcza trzmielom pożywienia.
• Ograniczenie stosowania pestycydów: Wybór naturalnych metod ochrony roślin minimalizuje negatywny wpływ na owady zapylające.
• Edukacja i świadomość: Zwiększanie wiedzy społeczeństwa na temat roli trzmieli w ekosystemie sprzyja ich ochronie.