Co z Marią Skołodowską-Curie na unijnych banknotach? Wymowna odpowiedź z EBC

Banknot 20 euro i Maria Skłodowska-Curie Źródło: Shutterstock / Alfonso Vennari, Prachaya Roekdeethaweesab Unia Europejska planuje stworzyć nowy wzór unijnych banknotów. 20 euro będzie zdobiła twarz Marii Skłodowskiej-Curie. Trwa walka o to, aby znalazło się na nim pełne imię i nazwisko noblistki w języku polskim.

W grudniu 2021 r. Europejski Bank Centralny ogłosił, że planuje stworzyć nowy projekt banknotów euro. Pod koniec listopada 2023 r. podjęto decyzję o zaproponowaniu dwóch możliwych tematów przewodnich: kultura europejska oraz rzeki i ptaki wraz ze związanymi z nimi motywami. W pierwszej opcji dopuszczono m.in. „ikoniczne europejskie postaci, które wniosły wkład w dziedzictwo kulturowe Europy”.

Początkowo na oficjalnych dokumentach i informacji na stronie EBC na banknocie 20 euro pojawiła się Marie Curie. W różnych wersjach językowych pojawiała się również Marie Skłodowska-Curie. Prawidłowe imię i nazwisko noblistki pojawiało się jedynie w wersji polskiej, ale nie zawsze. Sprawę nagłośnił dziennikarz Michał Gostkiewicz, unijny korespondent polskiego oddziału Deutsche Welle i „Gazety Wyborczej”.

Walka o Marię Skłodowską-Curie na unijnym banknocie. Wszystkie ręce na pokład

Dziennikarz zawiadomił też byłego polskiego komisarza UE ds. budżetu, obecnie europosła Janusza Lewandowskiego. Polityk doprowadził to tego, że unijny program dla młodych naukowców nosi nazwę „Maria Skłodowska-Curie Actions”, a nie tylko „Marie Curie Actions”. Sprawa trafiła do KE. Według nieoficjalnych informacji „GW” zaangażowało się także polskie Stałe Przedstawicielstwo w Unii Europejskiej.

List do szefowej Europejskiego Banku Centralnego napisał też szef NBP Adam Glapiński i europosłanka Joanna Scheuring-Wielgus, która dostała odpowiedź. – List nie stwierdza jednoznacznie, że na banknocie, jeśli motywy z wielkimi postaciami wygrają konkurs, polskie nazwisko noblistki zostanie uwzględnione – powiedziała „Wyborczej” Scheuring-Wielgus. EBC zaznaczył, że „w pełni rozumie znaczenie tego, jak imiona wszystkich osób zostaną ostatecznie zaprezentowane na banknotach”.

Jaka wersja imienia i nazwiska polskiej noblistki trafi na banknot euro?

15 lipca 2025 r. Europejski Bank Centralny oficjalnie ogłosił konkurs na projekt przyszłych banknotów euro i zaprosił do udziału w nim grafików z UE. Zgłoszenia można składać do 18 sierpnia 2025 r. Ostateczny wzór banknotów ma zapaść do końca 2026 r. Na razie na polskiej wersji EBC widnieje Maria Curie z d. Skłodowska.

Z kolei w anglojęzycznym komunikacie prasowym z końca stycznia 2025 r., od którego zaczęła się sprawa, „Marie Curie” zmieniono na „Marie Curie (born Skłodowska)”. Według nieoficjalnych doniesień do walki o pełne nazwisko Marii Skłodowskiej-Curie może włączyć się polskie Ministerstwo Nauki. Scheuring-Wielgus przygotowała z kolei petycję do Europejskiego Banku Centralnego.