Trump i Putin spotkają się na krańcu świata. Dlaczego wybrano akurat Alaskę?

Donald Trump, Władimir Putin Źródło: Newspix.pl / Kremlin Press Office / Handout / Anadolu Agency Donald Trump i Władimir Putin spotkają się dziś na Alasce. Ich rozmowy mają dotyczyć przede wszystkim wojny w Ukrainie, jednak wybór lokalizacji nie jest przypadkowy. Dlaczego akurat tam zorganizowano być może jedno z najbardziej strategicznych spotkań ostatnich miesięcy?

Choć na pierwszy rzut oka wybór Alaski na miejsce rozmów Donalda Trumpa z Władimirem Putinem może wydawać się nietypowy, decyzja ta ma głębokie uzasadnienie. Geograficznie stanowi ona punkt pośredni między Stanami Zjednoczonymi a Rosją. Pod względem historii jest to ziemia, której przeszłość wciąż splata wątki obu mocarstw.

Jak podaje Deutsche Welle, prezydent Stanów Zjednoczonych będzie musiał przebyć w linii prostej około 5400 kilometrów z Waszyngtonu do bazy wojskowej położonej na północnych obrzeżach Anchorage. Z kolei od Kremla do miejsca spotkania dystans jest nieco krótszy od 7000 kilometrów.

Z Rosji do USA. Długa droga przez wieki

Do końca ostatniej epoki lodowcowej, około dziesięciu tysięcy lat temu, istniał lądowy pomost między dzisiejszą Syberią a Alaską. Tą drogą pierwsi ludzie przybyli do Ameryki Północnej. W późniejszym okresie podniesienie poziomu mórz odcięło tę trasę, a rdzenne społeczności Alaski pozostały odizolowane. Aleuci – mieszkańcy archipelagu rozciągającego się między kontynentem a Azją – nadali tej krainie nazwę „Alyaska”, od której wywodzi się dzisiejsza nazwa stanu.

W 1725 roku car Piotr I wysłał duńskiego żeglarza Vitusa Beringa na ekspedycję, której efektem było odkrycie cieśniny nazwanej później jego imieniem. W kolejnych dekadach Rosjanie zakładali w regionie osady i rozwijali dochodowy handel futrami. W 1799 roku car Paweł I powierzył monopol handlowy i administracyjny Rosyjsko-Amerykańskiej Kompanii. Jednak nadmierne polowania doprowadziły do spadku populacji zwierząt, a zyski malały. W obliczu trudności gospodarczych po wojnie krymskiej Rosja postanowiła sprzedać Alaskę. Mimo zainteresowania Wielkiej Brytanii, to Stany Zjednoczone kupiły ten obszar za 7,2 miliona dolarów – sumę ogromną w tamtych czasach.

Surowce i symbolika

Przez wiele lat Alaska uchodziła za mało wartościową, aż w 1967 roku odkryto tam bogate złoża ropy naftowej. Ten surowiec do dziś jest filarem lokalnej gospodarki. W styczniu 2025 roku Donald Trump podpisał dekret rozszerzający wydobycie ropy i gazu w tym stanie, łagodząc przy tym regulacje środowiskowe.

W swoim przemówieniu inauguracyjnym zapowiedział też powrót do historycznej nazwy Mount McKinley dla najwyższego szczytu USA – decyzji odwracającej zmianę z 2015 roku, gdy Barack Obama przywrócił górze rdzenne miano Denali. Trump nie ukrywa sympatii do prezydenta Williama McKinleya, znanego z ekspansji terytorialnej Stanów Zjednoczonych i stosowania ceł w polityce zagranicznej.

Dziedzictwo rosyjskie i militarne znaczenie

Na Alasce wciąż działa około 80 parafii prawosławnych, a Boże Narodzenie obchodzone jest tam według kalendarza juliańskiego, w styczniu. W czasach zimnej wojny region stanowił pierwszą linię obrony USA przed ewentualnym atakiem Związku Radzieckiego. W pobliżu Anchorage funkcjonuje Joint Base Elmendorf-Richardson – właśnie tam odbędzie się spotkanie.

Geograficzna bliskość obu państw jest widoczna w Cieśninie Beringa – wyspy Diomedes dzieli zaledwie trzy kilometry. W 2022 roku z tej odległości skorzystało dwóch Rosjan, którzy łodzią przedostali się na wyspę Saint Lawrence, uciekając przed mobilizacją na wojnę z Ukrainą.

Spotkanie z przesłaniem

Choć głównym tematem rozmów w Anchorage będzie wojna w Ukrainie, Kijów nie został zaproszony do stołu. Putin wybiera Alaskę, bo nie może podróżować do wielu krajów Zachodu z powodu międzynarodowego nakazu aresztowania. Stany Zjednoczone nie uznają Międzynarodowego Trybunału Karnego, więc rosyjski przywódca jest tam bezpieczny.

Jak stwierdził Donald Trump, odnosząc się do nadchodzącego wydarzenia: „Spotkam się z Putinem, w piątek lecę do Rosji” – choć w rzeczywistości chodzi o największy stan USA, który wciąż nosi ślady rosyjskiej przeszłości.