Co Rosjanie myślą o wojnie w Ukrainie? Te opinie zaskakują

Rosyjski czołg w obwodzie donieckim. Zdjęcie wykonano w marcu tego roku. Źródło: Newspix.pl W obliczu przedłużającego się konfliktu zbrojnego w Ukrainie coraz więcej Rosjan zaczyna publicznie wypowiadać się na temat zakończenia wojny. Wypowiedzi te bywają dalekie od oficjalnej linii Kremla. Podczas patriotycznej imprezy zorganizowanej pod Moskwą dziennikarz BBC, Steve Rosenberg, zadał uczestnikom pytania dotyczące wojny, możliwego zwycięstwa i końca walk.

W czasie wydarzenia nazwanego „Festiwalem Patriotycznym”, organizowanego niedaleko Moskwy, dziennikarz BBC rozmawiał z Rosjanami, pytając ich m.in. o przewidywania dotyczące zakończenia wojny i możliwych rozwiązań konfliktu. Jedna z uczestniczek, wskazując na osobisty wymiar wojny, przyznała:

– Naszym zwycięstwem, ale kiedy? Nie wiem. Im szybciej, tym byłoby lepiej. Mamy dwóch chłopców, dotyka to bezpośrednio ich tatę.

Zdradziła również, że jej mąż sam postanowił wziąć udział w działaniach wojennych, choć do końca nie zna jego motywów.

– Wydaje mi się, że podpowiedziało mu to serce, ale nie wiem. Ja go wspieram, bo jestem jego żoną – dodała.

Nieco inny ton przyjął inny uczestnik wydarzenia. W jego wypowiedzi dało się wyczuć wyraźną tęsknotę za spokojem i codziennością sprzed wojny.

– Chciałbym, żeby to wszystko się skończyło najszybciej jak to możliwe. By na niebie zapanował spokój, żeby wszystko już było w porządku, ludzie mogli wyjeżdżać i żyć normalnym życiem.

Zapytany o sposób zakończenia konfliktu, odpowiedział przewrotnie, ale z nutą nadziei na kompromis.

– Chciałbym, żeby Rosja wygrała, ale będzie lepiej, jak to zakończy się pokojowo, zawieszeniem broni. Wtedy nie będziemy tykać Ukrainy, a ona nas. Będziemy żyć osobnymi życiami.

„Naszym zwycięstwem, bezdyskusyjnie”

Nie zabrakło jednak głosów zgodnych z dominującą narracją rosyjskich władz. Kobieta ubrana w narodowe barwy Rosji z przekonaniem odpowiedziała: – Naszym zwycięstwem, bezdyskusyjnie.

Dziennikarz dopytał, co jeśli Rosja jednak przegra? Jej odpowiedź była jednoznaczna: – W przeciwnym razie, po co robiliśmy to wszystko?

Choć stanowisko to wpisuje się w linię oficjalnej propagandy, warto zauważyć, że kobieta nie była w stanie sprecyzować, co miałoby oznaczać zwycięstwo i co w praktyce miałoby przynieść.

Rosjanie o Trumpie: „Nasz Putin jest lepszy”

W rozmowach z uczestnikami festiwalu pojawił się również wątek Donalda Trumpa, byłego prezydenta USA. Dziennikarz BBC zapytał jedną z kobiet: Czym zaimponował ci Trump? Jej odpowiedź była krótka.

– Nie wiem, nasz Putin jest lepszy.

Krytyczna opinia na temat byłego prezydenta USA pojawiła się także w wypowiedzi innej kobiety, która powiedziała.

– On jest biznesmenem. Kupuje i sprzedaje, nieprawdaż? W jednej chwili chce Alaski, w innej Grenlandii czy Kanady. Jest biznesmenem i kocha pieniądze. Ma gdzieś, czy stoi po stronie Rosji, czy nie.

Wypowiedzi te świadczą o tym, że choć w Rosji Trump bywa przedstawiany jako potencjalnie sprzyjający Moskwie lider, wielu obywateli postrzega go raczej jako nieprzewidywalnego gracza, kierującego się przede wszystkim interesem finansowym.

Społeczne zmęczenie wojną

Wypowiedzi zarejestrowane przez dziennikarza BBC nie są odosobnione. Coraz więcej danych wskazuje na rosnące zmęczenie rosyjskiego społeczeństwa przedłużającym się konfliktem. Z majowego sondażu Centrum Lewady, opublikowanego przez portal „Moscow Times”, wynika, że poparcie dla wojny w Ukrainie systematycznie spada.

Obecnie jedynie 30 proc. Rosjan popiera kontynuację działań zbrojnych, podczas gdy jeszcze rok temu odsetek ten wynosił 39 proc., a w 2022 roku aż 44 proc. Społeczne nastroje coraz częściej kierują się w stronę poszukiwania pokojowego rozwiązania – za negocjacjami z Ukrainą opowiada się dziś aż 61 proc. respondentów.

Dane wskazują także na głębokie różnice pokoleniowe. O ile wśród emerytów aż 40 proc. nadal popiera prowadzenie wojny, to wśród osób w wieku 18–39 lat odsetek ten wynosi zaledwie 18 proc.

Czy Rosjanie są gotowi na pokój?

Choć oficjalna propaganda nadal promuje obraz „wojny sprawiedliwej” i koniecznej, rzeczywiste nastroje społeczne w Rosji wydają się coraz bardziej zniuansowane. Z jednej strony mamy osoby, które wciąż wierzą w zwycięstwo i uzasadniają sens działań wojennych, z drugiej – rośnie liczba tych, którzy po prostu chcą spokoju i powrotu do normalności.