Kontrowersje wokół religii i etyki w szkołach. Biskup oskarża MEN

Ksiądz, zdjęcie ilustracyjne Źródło: Shutterstock / Dziurek Biskup Wojciech Osial, przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski, uważa, że decyzje MEN dotyczące lekcji religii to bezprawie. Wskazuje na brak konsultacji z Kościołami i związkami wyznaniowymi. Czy MEN musi się tłumaczyć?

Reforma edukacyjna MEN

Reforma edukacyjna zaproponowana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej wprowadziła zmiany w organizacji lekcji religii i etyki w polskich szkołach. Redukcja liczby godzin z dwóch do jednej tygodniowo oraz umieszczenie ich na początku lub na końcu dnia lekcyjnego wzbudziły sprzeciw Kościoła katolickiego oraz niektórych rodziców.

Biskup Wojciech Osial, przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski, nazywa decyzje ministerstwa mianem bezprawnych, wskazując na brak konsultacji z Kościołami i związkami wyznaniowymi. Jest zdania, że narusza to Ustawę o systemie oświaty.

Religia i etyka: kluczowe pytania o wartości?

Biskup Osial w rozmowie z Katolicką Agencją Informacyjną podkreślił, że religia i etyka to przedmioty, które nie tylko uczą, ale także kształtują młodych ludzi w duchu określonych wartości moralnych.

„Czy chodzi nam o dobre wychowanie młodego człowieka?” – pytał w rozmowie z KAI, zaznaczając, że konieczność wyboru między religią a etyką mogłaby rozwiązać problem uczniów rezygnujących z lekcji religii.

Według biskupa etyka powinna być obowiązkowa dla tych, którzy nie uczestniczą w lekcjach religii, co zapewniłoby równe traktowanie wszystkich uczniów.

Krytyka nowych regulacji

Nowe rozporządzenie MEN wzbudza kontrowersje w Kościele. Jak zauważa biskup Osial, zmiany wprowadzono bez wymaganych konsultacji, co jest sprzeczne z art. 7 Konstytucji RP, mówiącym o obowiązku działania organów publicznych w granicach prawa.
Dla uczniów i rodziców oznacza to dodatkowe trudności organizacyjne.

Dzieci muszą przychodzić do szkoły wcześnie rano lub zostawać po zajęciach, co szczególnie na terenach wiejskich jest trudne logistycznie.

Problemy nauczycieli i organizacja lekcji

Nauczyciele religii również odczuwają skutki tych zmian. Wielu z nich musi przychodzić do szkoły dwa razy dziennie – raz rano, raz po południu.

„Czy oni są sprawiedliwie traktowani?” – pytał biskup, apelując o równe poszanowanie praw wszystkich uczestników procesu edukacyjnego.

Perspektywa prawna

Episkopat Polski w komunikacie z 17 stycznia 2025 r. nazwał działania MEN „naruszeniem prawa”. W przypadku braku porozumienia z ministerstwem Kościół zapowiedział możliwość skierowania sprawy do międzynarodowych instytucji, takich jak Europejski Trybunał Praw Człowieka.

Jednocześnie biskup Osial podkreślił znaczenie dialogu i współpracy: „Musi zwyciężyć zawsze dobro ucznia. Trzeba szukać zgody i budować wspólnotę”.

Reakcje społeczne i opinie ekspertów

Zmiany wywołały dyskusję wśród rodziców, pedagogów i ekspertów. Krytycy zarzucają MEN brak spójnej polityki edukacyjnej, która uwzględniałaby potrzeby zarówno uczniów uczęszczających na religię, jak i tych, którzy z niej rezygnują. Z kolei zwolennicy reformy wskazują na potrzebę neutralności światopoglądowej szkół.