Syn Kadyrowa na czele Czeczenii? Kreml obserwuje rozwój wydarzeń

Ramzan Kadyrow Źródło: Wikimedia Commons / kremlin.ru / Służba prasowa Prezydenta Federacji Rosyjskiej Wszystko wskazuje na to, że w niedługim czasie w Czeczenii może dojść do przejęcia władzy. Ramzan Kadyrow, ze względu na pogarszający się stan zdrowia, usuwa się w cień. Władzę ma przejąć jego 17-letni syn.

Od kilku lat media niezależne, w tym „Nowaja Gazieta. Europa”, informują o coraz poważniejszym stanie zdrowia Ramzana Kadyrowa, przywódcy Czeczenii. Choć oficjalne komunikaty z jego otoczenia utrzymują wizerunek silnego, energicznego lidera, za kulisami rozgrywa się inny spektakl. Śledztwo dziennikarskie wykazało, że już w styczniu 2019 roku lekarze w Centralnym Szpitalu Klinicznym administracji prezydenta Rosji zdiagnozowali u niego martwicę trzustki – chorobę o wysokim wskaźniku śmiertelności i bardzo trudną w leczeniu.

Ramzan Kadyrow w cieniu choroby. Władzę przejmuje jego 17-letni syn

Początkowo Kadyrow tłumaczył swoje nagłe zniknięcia z przestrzeni publicznej zwykłymi przeziębieniami. W styczniu 2019 roku ogłosił, że zachorował podczas pobytu w górach i że czeka go leczenie kroplówkami. Jednak eksperci medyczni, na których powołuje się „Nowaja Gazieta. Europa”, zaznaczają, że takiej metody nie stosuje się przy infekcjach górnych dróg oddechowych. Od tego momentu zaczęła się seria absencji – Kadyrow nie pojawił się m.in. na posiedzeniu Narodowego Komitetu Antyterrorystycznego, gdzie obecni byli wszyscy inni liderzy regionów Rosji.

W kolejnych latach choroba systematycznie wyniszczała organizm czeczeńskiego watażki. W 2020 roku przeszedł również zakażenie koronawirusem, co pogłębiło problemy zdrowotne – pojawiły się komplikacje hormonalne i kardiologiczne. Choć na zewnątrz prezentowano go jako aktywnego polityka, często obecnego w rejonach walk na Ukrainie, jego aktywność ograniczała się coraz częściej do krótkich, przygotowanych inscenizacji.

Tajemnice leczenia w Groznym

W 2024 roku sytuacja stała się dramatyczna. Kadyrow miał zostać wprowadzony w śpiączkę farmakologiczną, a jego leczenie przeniosło się z Moskwy do prywatnej kliniki „Ajmed” w Groznym – należącej do jego żony, Mediny Kadyrowej.

Jak wynika z ustaleń dziennikarzy, przywódca Czeczenii od początku 2024 roku nie opuścił już republiki – poruszał się jedynie po Groznym, a w przypadku konieczności przemieszczenia się korzystał z helikoptera medycznego. Co więcej, w lutym i marcu tego roku nie wykonywał już praktycznie żadnych oficjalnych obowiązków – poza publikacjami w mediach społecznościowych prowadzonych przez jego służby prasowe. Faktyczne zarządzanie krajem przejął Magomed Daudow, szef czeczeńskiego rządu.

Aby ukryć pogorszenie stanu zdrowia, zorganizowano pokazową wizytę Kadyrowa na placu budowy osiedla imienia Władimira Putina w Groznym. Wydarzenie to miało zdezawuować informacje o hospitalizacji, które pojawiły się na niezależnych czeczeńskich blogach. Kadyrow miał pojawić się na miejscu nawet bez towarzystwa najbliższych współpracowników, po czym został przewieziony z powrotem do kliniki.

Po dwóch dniach przywódca Czeczenii pojawił się na pogrzebie rektora Uniwersytetu Północnego Kaukazu w Kabardyno-Bałkarii. Jego wygląd nie pozostawiał jednak złudzeń – był wyraźnie wychudzony, osłabiony, a jego przemówienie brzmiało nieskładnie.

Przygotowania do sukcesji: scenariusz rodzinny

W tej sytuacji – jak podkreśla „Nowaja Gazieta. Europa” – Ramzan Kadyrow postanowił samodzielnie pokierować przyszłością swojej rodziny i republiki.

“Przywódca Czeczenii prawdopodobnie pogodził się z werdyktem lekarzy i wziął w swoje ręce inicjatywę w kwestii zmiany władzy. Teraz w republice pełną parą trwa wzmacnianie pozycji dzieci czeczeńskiego lidera i lojalnych wobec niego wpływowych klanów związanych więzami krwi z rodziną rządzącą” – poinformował Biełsat.

Na pierwszy plan wysunął się 17-letni Adam Kadyrow, nazywany przez lokalne media „młodym klonem” ojca. Kadyrow ma 14 dzieci z kilkoma kobietami, jednak tylko dwoje z nich – Ajszat i Adam – odgrywa istotną rolę w politycznych planach sukcesji. W ostatnich miesiącach Adam był intensywnie promowany przez ojca w mediach i strukturach administracyjnych. Wcześniej pełnił funkcję kuratora regionalnego MSW, kierował elitarnym Rosyjskim Uniwersytetem Sił Specjalnych w Gudermesie, a obecnie – nieoficjalnie – ma być szykowany na jego bezpośredniego następcę.

Ruchy kadrowe i wycofanie córek

W lutym 2025 roku Ajszat Kadyrowa została zwolniona ze stanowiska wicepremiera rządu Czeczenii. Jak sama powiedziała: „Odtąd będę zajmować się biznesem dla dobra Czeczenii”. Równocześnie z jej odejściem z życia publicznego zrezygnowały też z funkcji jej siostry – Chutmat i Chadiżat Kadyrowe. Według informacji dziennikarskich władze zakazały lokalnym mediom informowania o tych zmianach.

„Prawdziwa przyczyna zwolnień córek Kadyrowa związana jest z chęcią bezpośredniej kontroli firm rodzinnych. Bo sam przywódca Czeczenii i jego pełnoletnie dzieci to urzędnicy (albo byli nimi do niedawna), więc według prawa o służbie państwowej nie mają prawa do zajmowania się przedsiębiorczością. Użycie podstawionych osób pozwalało rodzinie rządzącej formalnie przestrzegać prawa i jednocześnie w pełni kontrolować swój biznes. Ale ta zasada działa tylko tak długo, jak długo szef rządzącej w Czeczenii rodziny sam żyje” – wskazuje „Nowaja Gazieta. Europa”.

Wszystko to zdaje się potwierdzać, że Kadyrow stara się zabezpieczyć przyszłość swojej dynastii w realiach, w których jego życie powoli dobiega końca.

Gra o lojalność i gwarancje

Proces sukcesji nie zależy jednak wyłącznie od woli samego Ramzana Kadyrowa. Jego władza zawsze opierała się na lojalności wobec Władimira Putina, który nie tylko zaakceptował, ale i wspierał autorytarne rządy w republice. Dziś Kadyrow potrzebuje od niego gwarancji – zarówno dla siebie, jak i dla swojej rodziny. Gwarancji bezpieczeństwa, wpływów oraz dalszej kontroli nad zasobami i strukturami siłowymi.

Z drugiej strony Moskwa również analizuje różne scenariusze. Wśród potencjalnych następców nieoficjalnie wymienia się m.in. Adama Delimchanowa – kuzyna Kadyrowa i deputowanego Dumy Państwowej – który może być „planem B” Kremla, jeśli sukcesja w rodzinie nie zakończy się sukcesem. To pokazuje, że sytuacja w republice jest bardziej krucha, niż mogłoby się wydawać.