Są maleńkie i żywią się twoją krwią. Ekspert podpowiada, jak rozpoznać i zwalczyć pluskwy

Pluskwy Źródło: Shutterstock Pluskwy to niewielkie owady, które budzą spory strach. Kiedy pojawią się w domu, ich eliminacja staje się wyjątkowo trudna. Skąd biorą się te uciążliwe pasożyty i jak rozpoznać ich obecność? Ekspert spieszy z odpowiedzią.

To małe, brunatne insekty. Gdy są głodne, przybierają kremowy kolor. Mierzą około 5 milimetrów. Pluskwy domowe (Cimex lectularius), zwane też łóżkowymi, to jedne z najbardziej – oprócz karaluchów – znienawidzonych owadów w naszych mieszkaniach. Choć ich obecność nie jest związana z brudem, wciąż budzi wstyd.

W rzeczywistości przyciąga je obecność ludzi, których krew stanowi ich główne pożywienie.

Pluskwy w mieszkaniach. Te pasożyty żywią się ludzką krwią

Pluskwy żywią się ludzką krwią i chętnie osiedlają się w pobliżu swoich żywicieli. Każdej nocy wyruszają na żer, kierując się temperaturą ludzkiego ciała. Ich aparat kłująco-ssący pozwala im najpierw znieczulić miejsce wkłucia, a następnie skutecznie pobierać krew. Co ciekawe, pluskwy są w stanie wypić więcej krwi, niż same ważą.

Historia tych owadów sięga czasów prehistorycznych. Jak wyjaśnił profesor Stanisław Ignatowicz z Katedry Ochrony Roślin SGGW, pluskwy towarzyszą ludziom od momentu, gdy nasi przodkowie zaczęli zamieszkiwać jaskinie, czyli od epoki paleolitu. – To wtedy pluskwy przeszły na hominidów z nietoperzy, które zamieszkiwały te jaskinie, więc znają nas, ludzi, doskonale. Znają nasze fanaberie, słabości i wykorzystują to doświadczenie ewolucyjne bardzo skrupulatnie – dodał w rozmowie z PAP ekspert, uzupełniając, że człowiek był dla pluskiew wygodniejszy do żerowania niż nietoperze, bo spał twardo i nie przemieszczał się gwałtownie.

Jak pluskwy dostają się do naszych domów?

Istnieje wiele dróg ich przenoszenia. Mogą przybyć wraz z gośćmi, którzy zmagają się z tym problemem. Mogą przedostać się z sąsiedniego mieszkania lub zostać przyniesione na ubraniach po podróży środkami transportu publicznego.

Pluskwy często ukrywają się w używanych meblach, które trafiają do nowych mieszkań. Mogą również bytować w hotelach, akademikach, schroniskach, a także w miejscach publicznych – kinach, teatrach, bibliotekach, biurach czy szpitalach. Po prostu wszędzie.

Profesor Ignatowicz przewidział nasilenie problemu pluskiew już w 2007 roku, kiedy Polska i Ukraina otrzymały prawo do organizacji Euro 2012. – Wszyscy wtedy skakali do góry z radości, ale ja powiedziałem moim słuchaczom, że od tego roku zacznie się poważny problem z pluskwą w Polsce. I to się sprawdziło, bo coraz więcej było doniesień o występowaniu pluskiew w różnych miastach, a szczególnie w tych piłkarskich, ale nie tylko – wspominał naukowiec. Od tamtej pory coraz częściej donoszono o ich obecności, zwłaszcza w miastach popularnych wśród turystów, takich jak Kraków.

Jak rozpoznać obecność pluskiew?

Pierwszym objawem są nocne ugryzienia. Charakterystyczne ślady po wkłuciach układają się w grupy po trzy lub cztery w bliskiej odległości. Ponadto na prześcieradle mogą pojawić się drobne plamki krwi, a także ciemnoczerwone odchody owadów.

Czasami, gdy pluskiew naroiło się w mieszkaniu, można dostrzec także ich jaja oraz puste osłonki larwalne. Osoby o wyczulonym węchu mogą wyczuć specyficzny, malinowy zapach.

Ciekawostką jest fakt, że w Polsce działają firmy wykorzystujące specjalnie wytresowane psy do wykrywania tych pasożytów – potrafią one odnaleźć nawet pojedyncze larwy.

Pluskwy w mieszkaniu. Jak się ich pozbyć?

Zwalczanie pluskiew jest skomplikowanym procesem. Ich budowa umożliwia im ukrywanie się w trudno dostępnych miejscach, a jaja są odporne na wiele środków chemicznych. Walka z nimi może wymagać nie tylko zastosowania profesjonalnych metod, ale czasem nawet usunięcia mebli czy przeprowadzenia remontu.

– Ze wszystkich badań, także amerykańskich, wynika, że jeden zabieg zwalczający pluskwy nie wystarczy, potrzebne są nawet 3-4, więc jeśli jakaś firma chwali się, że tępi wszystkie pluskwy za jednym razem, to są raczej naciągacze – zaznaczył ekspert.

Najskuteczniejsze metody obejmują zamgławianie ULV, czyli rozpylanie specjalistycznych środków biobójczych w formie mgły, która dociera do trudno dostępnych miejsc. Oprócz tego poleca się oprysk ciśnieniowy, gwarantujący precyzyjne nanoszenie preparatów chemicznych. W przypadku inwazji pluskiew warto rozważyć także ekstremalne temperatury – wymrażanie ciekłym azotem lub nagrzewanie pomieszczeń do ponad 60 stopni Celsjusza.

Po zastosowaniu tych metod należy starannie wyprać tkaniny w temperaturze co najmniej 60 stopni a drobne przedmioty zamrozić na minimum 10 godzin. Warto pamiętać, że pluskwy potrafią przetrwać nawet rok bez pożywienia, dlatego kluczowe jest kompleksowe podejście do ich eliminacji.

Czy pluskwy przenoszą choroby?

Choć pluskwy wysysają ludzką krew, nie są wektorami groźnych patogenów, w przeciwieństwie do komarów. Mimo to ich obecność może negatywnie wpłynąć na zdrowie psychiczne.

– Osoby, które na co dzień borykają się z pluskwami, cierpią nie tylko fizycznie, od ugryzień i w wyniku ewentualnej reakcji alergicznej wywołanej przez nie, ale również psychicznie. Uskarżają się między innymi na problemy ze snem, mają lęki, żyją z ciągłym uczuciem strachu. Nawet, gdy pluskiew dawno już nie ma. To zaburzenie psychiczne zwane obłędem pasożytniczym albo parazytozą urojeniową jest wywołane traumą po pluskwie, które leczą psychiatrzy – wyjaśnił profesor Ignatowicz.