Ile Kościół dostał od państwa? NIK publikuje raport i wskazuje nieprawidłowości

Najwyższej Izby Kontroli Źródło: Shutterstock / Grand Warszawski Najwyższa Izba Kontroli opublikowała obszerny raport dotyczący przekazywania środków publicznych kościołom. Wskazała nieprawidłowości.

Najwyższa Izba Kontroli opublikowała 400-stronicowy raport dotyczący przekazywania środków finansowych kościołom w latach 2021-2023. NIK ujawniła, że do związków wyznaniowych i związanych z nimi instytucjami trafiło co najmniej 17,5 mld zł, z czego 16,5 mld do Kościoła katolickiego.

To marszałek Sejmu Szymon Hołownia zlecił przeprowadzenie kontroli w celu określenia zakresu i źródeł finansowania kościołów ze środków publicznych. Skontrolowano 21 jednostek, m.in. Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, osiem ministerstw oraz urzędy centralne i wojewódzkie.

Kontrola NIK. 13 departamentów i delegatur

Na stronie Najwyższej Izby Kontroli przekazano, że w kontroli „wzięło udział aż 13 departamentów i delegatur”. „Przeprowadzono badania kwestionariuszowe dotyczące 2807 jednostek samorządu terytorialnego oraz 556 szpitali publicznych” – dodano.

Wykazano, że w wydatki na kościoły obejmowały m.in. subwencje dla szkół i uczelni, wynagrodzenia katechetów, Fundusz Kościelny, dotacje ministerialne, pensje kapelanów.

Z Funduszu Kościelnego w latach 2021-2023 przeznaczono 585 mln zł na składki ZUS oraz zdrowotne duchownych – zdaniem NIK brakowało właściwego nadzoru nad funduszem. MSWiA nie miało informacji o tym, do jakiego kościoła należą duchowni, za których opłacano składki.

Środki przekazane kościołom. Nieprawidłowości w umowach dotacyjnych

„W ocenie NIK może to tworzyć przestrzeń do nadużyć w postaci korzystania z finansowania z Funduszu Kościelnego przez osoby do tego nieuprawnione, co potwierdzają wyniki przeprowadzonych przez ZUS postępowań wyjaśniających i kontrole płatników składek” – napisano w raporcie. W 34 na 74 postępowania wyjaśniające ZUS uznał, że osoba nie powinna być objęta ubezpieczeniem dla duchownych.

Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli część środków przekazano w ramach dotacji bez konkursu oraz bez uzasadnienia w interesie publicznym. W latach objętych kontrolą przekazano prawie 195 mln w 159 umowach dotacyjnych.