Rekordowa migracja gadów sprzed milionów lat. Przebyły Pacyfik, by dotrzeć na Fidżi

Iguana Źródło: Wikipedia Nowe badanie, opublikowane w prestiżowym czasopiśmie „Proceedings of the National Academy of Sciences”, wskazuje, że przodkowie legwanów przebyli najdłuższą podróż migracyjną wśród gadów. Zwierzęta pokonały 8 tys. km, czyli jedną piątą obwodu Ziemi. Co jeszcze bardziej zaskakujące, zrobiły to przez otwarte wody Oceanu Spokojnego.

Podróż miała miejsce około 34 milionów lat temu. Ich celem okazał się archipelag Fidżi, a środkiem transportu – dryfujące tratwy z roślinności.

Gady, które przebyły 8000 km przez ocean

Przez dekady naukowcy spierali się, jak legwany dotarły na oddalone wyspy Pacyfiku. Wśród głównych teorii pojawiały się przypuszczenia o migracji lądowej z Azji, Australii, a nawet Ameryki Południowej przez Antarktydę. Jednak najnowsze odkrycia zespołu kierowanego przez dr. Simona Scarpettę z Uniwersytetu w San Francisco całkowicie zmieniają podejście do tego pytania.

Badacze oparli swoje analizy na genetyce 14 współczesnych gatunków legwanów i doszli do wniosku, że przodkowie jaszczurek z Fidżi pochodzili z Ameryki Północnej.

„Najbliższym żyjącym krewnym legwanów z Fidżi jest Dipsosaurus – rodzaj pustynnego legwana pochodzącego z południowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych i północno-zachodniego Meksyku” – wyjaśnił Scarpetta.

Przez Pacyfik na tratwie

Około 34 miliony lat temu pradawne legwany mogły wyruszyć w bezprecedensową podróż z zachodnich wybrzeży Ameryki Północnej. Pokonując niemal 8000 kilometrów przez Ocean Spokojny, dotarły w końcu do Fidżi. Współczesne badania genetyczne wskazują, że podróż ta odbyła się prawdopodobnie na pływających matach z roślinności – tzw. tratwach, złożonych z wyrwanych drzew i krzewów unoszących się na wodzie.

Według Scarpetty „ten rodzaj spływu nad wodą jest często opisywany jako dyspersja ‘loterii’ – rzadkie zdarzenie, które pozwala gatunkowi skolonizować obszar, który w innym przypadku byłby nieosiągalny”.

Niezwykłe przystosowania do ekstremalnych warunków

Czy taka podróż przez tysiące kilometrów oceanu była w ogóle możliwa dla lądowych kręgowców? Badacze są zgodni – legwany to wyjątkowo odporna grupa gadów.

„Jeśli miałbyś wybrać grupę kręgowców, która mogłaby przetrwać rafting przez tysiące kilometrów otwartego oceanu, legwany są doskonałym wyborem” – powiedział Scarpetta.

Cechą, która wyróżnia legwany na tle innych zwierząt, jest ich ektotermiczność – zdolność do regulowania temperatury ciała dzięki ciepłu otoczenia.

Jak zauważył dr Jimmy McGuire z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley, „bycie ektotermicznym oznacza, że nie zużywasz wielu zasobów żywności ani rezerw tłuszczu, utrzymując podwyższoną temperaturę ciała”. W porównaniu z endotermami (stałocieplnymi ssakami i ptakami) ektotermy są nawet 25 razy bardziej wydajne pod względem zapotrzebowania na energię.

Ile trwała ta niezwykła podróż?

Początkowo naukowcy zakładali, że taka podróż mogła trwać od czterech do 12 miesięcy. Jednak nowsze modele oceaniczne sugerują, że czas ten mógł być krótszy.

„Podróż mogła trwać od 2,5 do 4 miesięcy” – ocenił Scarpetta.

Choć brak dostępu do stałego źródła pokarmu stanowiłby wyzwanie, legwany jako roślinożercy mogły pożywiać się elementami tratwy – liśćmi i korą. Dodatkowo odporność na głód i odwodnienie w pustynnym środowisku, z którego pochodzili, mogła im pomóc przetrwać na oceanie.

Potwierdzenia w historii współczesnej

Hipoteza o dyspersji nad wodą nie jest wyłącznie teoretyczna. W 1995 roku, po huraganie, na plażach Anguilli na Karaibach pojawiło się co najmniej 15 legwanów zielonych. Przypuszcza się, że przybyły one na tratwach z wyrwanych drzew z Gwadelupy, oddalonej o około 322 kilometry.

Przypadek ten, opisany w badaniu z 1998 roku, stanowi silne potwierdzenie, że rafting morski może być realnym mechanizmem rozprzestrzeniania się gatunków.

Skamieniałości dowodem na teorię

Dowody kopalne, a raczej ich brak, odgrywają istotną rolę w nowej teorii. Brak skamielin legwanów pustynnych poza Ameryką Północną sugeruje, że to właśnie ten kontynent był pierwotnym siedliskiem przodków fidżyjskich jaszczurek. Oprócz analizy genetycznej fakt ten znacząco wzmacnia hipotezę o transoceanicznej migracji.

„Ta oś czasu podważa wcześniejsze teorie, że legwany mogły odbyć złożoną podróż lądową z Ameryki Południowej przez Antarktydę, co miałoby miejsce znacznie później w historii” – zaznaczył dr Jimmy McGuire.

Złożona analiza genetyczna

Jak podkreślił dr Shane Campbell-Staton z Uniwersytetu Princeton, „w analizach filogenetycznych zawsze istnieje pewien stopień niepewności, gdy próbuje się przewidzieć czas rozbieżności między gatunkami.

W tym przypadku autorzy bardzo dokładnie zebrali wiele różnych rodzajów danych genetycznych i wykorzystali wiele różnych modeli… do przetestowania swojej hipotezy i stwierdzenia, że większość wyników jest w dużej mierze zgodna”.