Milionowe oszustwa i luksusowe jachty. Kolejne kontrowersje wokół Romana Abramowicza

Roman Abramowicz Źródło: Newspix.pl / ABACA Roman Abramowicz, rosyjski oligarcha i były właściciel klubu piłkarskiego Chelsea, po raz kolejny znalazł się w centrum kontrowersji. Niedawne śledztwo wykazało, że Abramowicz unikał płacenia podatku VAT na ogromną skalę, wykorzystując skomplikowane struktury offshore.

Działania te mogły przynieść mu oszczędności rzędu dziesiątek milionów funtów, ale jednocześnie naraziły go na poważne konsekwencje prawne i finansowe.

Sankcje i ich wpływ na Abramowicza

Po inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku Abramowicz został objęty sankcjami przez Wielką Brytanię. W ich ramach zamrożono jego aktywa, w tym klub piłkarski Chelsea, co uniemożliwiło jego sprzedaż.

Rząd brytyjski stwierdził, że Abramowicz „jest powiązany z osobą, która jest lub była zaangażowana w destabilizację Ukrainy i podważa terytorialną integralność, suwerenność i niepodległość Ukrainy, czyli z Władimirem Putinem, z którym od dekad utrzymuje bliską relację”.

Flota luksusowych jachtów

Abramowicz zasłynął jako właściciel imponującej floty luksusowych jachtów. Jednym z najbardziej znanych jest 162-metrowy Eclipse, który w momencie wodowania był największym jachtem na świecie. Jacht ten wyposażono m.in. w dwa lądowiska dla helikopterów, miniaturową łódź podwodną zdolną do zanurzenia na głębokość 45 metrów oraz system obrony przeciwrakietowej.

Według doniesień medialnych Abramowicz posiada lub jest powiązany z kolekcją pięciu jachtów, których łączna wartość szacowana jest na prawie miliard dolarów. Utrzymanie takiej floty wiąże się z ogromnymi kosztami operacyjnymi, obejmującymi załogę, paliwo, konserwację oraz opłaty portowe.

Schemat unikania podatków

Aby zminimalizować koszty związane z utrzymaniem jachtów, Abramowicz rzekomo wykorzystał złożoną strukturę offshore. Według śledztwa przeprowadzonego przez „The Guardian” i BBC, jego firmy unikały płacenia VAT, rejestrując jachty jako jednostki komercyjne, mimo że były wykorzystywane głównie do celów prywatnych. Dzięki temu zabiegowi firmy mogły unikać VAT od kosztów operacyjnych, takich jak paliwo czy usługi portowe.

Przykładowo, koszt zatankowania jachtu Eclipse wynosił od 1,5 do 2 milionów dolarów, co oznaczało potencjalny podatek VAT w wysokości od 300 000 do 400 000 dolarów przy każdym tankowaniu. W latach 2005–2012 jedna z firm Abramowicza, Blue Ocean Yacht Management, odnotowała wydatki na paliwo przekraczające 15 milionów dolarów.

Reakcje władz i konsekwencje prawne

Władze w różnych krajach zaczęły zwracać uwagę na te praktyki. W 2015 roku włoscy prokuratorzy w Trieście wszczęli postępowanie przeciwko Blue Ocean w związku z nieopłaconymi cłami na kwotę ponad 500 000 euro za cztery tankowania trzech jachtów Abramowicza między 2009 a 2012 rokiem. Kapitanowie tych jachtów zostali aresztowani, ale postępowania karne umorzono po przedstawieniu przez przedstawicieli Abramowicza dowodów na komercyjne wykorzystanie jachtów.

W 2012 roku cypryjskie władze podatkowe stwierdziły, że Blue Ocean jest winna ponad 14 milionów euro niezapłaconych podatków za okres od grudnia 2005 do sierpnia 2010 roku, argumentując, że firma nie dostarczyła dowodów na komercyjne wykorzystanie jachtów. Blue Ocean kwestionowała tę decyzję przez ponad dekadę, ale w marcu 2024 roku Sąd Najwyższy Cypru odrzucił jej apelację.

Reakcja Abramowicza i jego przedstawicieli

Przedstawiciele Abramowicza twierdzą, że zawsze działał on zgodnie z profesjonalnymi poradami podatkowymi i prawnymi oraz że nie miał wiedzy o rzekomym uchylaniu się od płacenia podatków. Podkreślają również, że Abramowicz nie jest osobiście odpowiedzialny za jakiekolwiek domniemane oszustwa podatkowe.