Sensacyjne odkrycie na Antarktydzie. Tam może być „inne” życie

Lodowiec na Antarktydzie Źródło: Shutterstock Nowe odkrycie naukowców rzuca światło na zupełnie nieznany dotąd ekosystem ukryty na Antarktydzie. Pod grubą warstwą lodu w Jeziorze Enigma, położonym na Ziemi Wiktorii we wschodniej części kontynentu, znajduje się życie – być może zupełnie inne niż na reszcie globu.

Choć przez długie lata zakładano, że Jezioro Enigma jest całkowicie zamarznięte, rzeczywistość okazała się znacznie bardziej złożona i fascynująca.

Odkrycie warstwowej, ciekłej wody

W latach 2019–2020 włoska ekspedycja naukowa postanowiła przeprowadzić badania Jeziora Enigma, wiercąc przez 11-metrową warstwę lodu. Ku ogromnemu zaskoczeniu badaczy, pod spodem odkryto warstwową wodę w stanie ciekłym, której głębokość wynosiła aż 12 metrów. Badania wykazały, że woda ta pochodzi prawdopodobnie z pobliskiego Lodowca Amorficznego. Wyniki tych przełomowych prac opublikowano w prestiżowym czasopiśmie naukowym „Nature” na początku grudnia 2024 roku.

Odkrycie to zaskoczyło badaczy nie tylko samym faktem istnienia ciekłej wody, ale także jej cechami. Woda w jeziorze jest oligotroficzna, co oznacza, że jest bardzo uboga w składniki odżywcze, co z kolei wskazuje na unikalny ekosystem, jaki się w niej rozwija. To odkrycie otwiera nowe perspektywy w badaniach nad ekosystemami w ekstremalnych warunkach.

Życie w wiecznej zmarzlinie

Jednym z najbardziej fascynujących elementów odkrycia było stwierdzenie obecności bogatego ekosystemu mikroorganizmów w wodach Jeziora Enigma. Dzięki wykorzystaniu zaawansowanych metod, takich jak sekwencjonowanie RNA, zidentyfikowano różnorodne mikroorganizmy, w tym bakterie z supertypu Patescibacteria, które wcześniej nie były spotykane w innych częściach Antarktydy.

„Stale pokryte lodem ekosystemy słodkowodne są aktywnymi miejscami bioróżnorodności na polarnych pustyniach Antarktydy, zapewniając całoroczną oazę dla życia mikrobiologicznego” – podkreślili naukowcy w swoim raporcie. Badacze są przekonani, że Jezioro Enigma zawiera również pozostałości starożytnych mikroorganizmów sprzed milionów lat, kiedy jezioro nie było jeszcze pokryte lodem.

Antarktyda jako model do badań życia poza Ziemią

Odkrycie w Jeziorze Enigma ma nie tylko znaczenie dla badań nad bioróżnorodnością na Ziemi, ale również dla eksploracji kosmosu. Naukowcy zauważają, że warunki w tym jeziorze są podobne do tych, jakie mogą panować w lodowych oceanach Europy (księżyca Jowisza) czy Enceladusa (księżyca Saturna). Odkrycia tego rodzaju mogą więc pomóc w poszukiwaniu życia poza naszą planetą.

Jak wskazuje raport opublikowany w „Nature”, Enigma stanowi przykład, jak życie może adaptować się do ekstremalnych warunków, takich jak niska temperatura, brak światła i ograniczony dostęp do składników odżywczych.

„Jezioro Enigma jest siedliskiem zróżnicowanego filogenetycznie i bogatego w biomasę ekosystemu mikrobiologicznego, co wyróżnia je spośród stale pokrytych lodem jezior Antarktydy” – piszą autorzy badania.

Nowe perspektywy badań

Naukowcy planują kolejne ekspedycje do Jeziora Enigma, by dokładniej zbadać mikroorganizmy oraz ich zdolności adaptacyjne. Wstępne analizy sugerują, że życie w jeziorze może bazować na procesach chemicznych, które są unikalne dla tego środowiska. Co więcej, badanie starożytnych mikroorganizmów może dostarczyć wskazówek na temat historii życia na Ziemi i jego ewolucji w ekstremalnych warunkach.

Znaczenie odkrycia

Jezioro Enigma przypomina, jak niewiele jeszcze wiemy o naszej planecie, a zwłaszcza o najbardziej niedostępnych jej zakątkach. Odkrycia tego rodzaju zmieniają nasze postrzeganie bioróżnorodności i życia w ekstremalnych warunkach, jednocześnie poszerzając horyzonty badań kosmicznych.

Dzięki postępowi technologii i determinacji badaczy tajemnice ukryte pod lodem Antarktydy zaczynają wychodzić na światło dzienne, inspirując kolejne pokolenia naukowców do odkrywania tego, co jeszcze pozostaje nieznane. Jak powiedział jeden z autorów badań: „Każdy krok w głąb Antarktydy to krok w nieznane”.